150-jarig jubileum van Puig i Cadafalch

In 2017 wordt er een dubbel jubileum gevierd: het is 150 jaar geleden dat de getalenteerde architect, politicus en kunsthistoricus Josep Puig i Cadafalch geboren werd en 100 jaar sinds hij tot president van de Mancomunitat de Catalunya uitgeroepen werd. Dit bijzondere jubileum wordt natuurlijk gevierd met verschillende tentoonstellingen en evenementen gedurende het hele jaar. Benieuwd naar de figuur en nalatenschap van Puig i Cadafalch? Lees dan verder.

Puig i Cadafalch, architect van Catalonië

Josep Puig i Cadafalch werd op 17 oktober 1867 geboren in Mataró. Hij studeerde architectuur en exacte wetenschappen. Tussen 1892 en 1896 was hij stadsarchitect van Mataró, waar hij huizen zoals de Casa Coll i Regàs en zijn zomerhuis in Argentona bouwde. Hij ontwierp daarna talloze huizen in Barcelona voor de adel, zoals het Casa de les Punxes (of Casa Terrades), Palau Baró de Quadras en het Casa Amatller. Hij nam daarnaast ook deel aan projecten zoals de opening van de Via Laietana, de verstedelijking van de Montjuïcberg en Barcelona’s Wereldtentoonstelling van 1929. In Sant Sadurní d’Anoia bouwde hij de bekende Caves Codorniu. Hij werkte in twee verschillende stijlen: het Modernisme en het Noucentisme.

Puig i Cadafalch werd ook bekend door zijn politieke carrière. Hij was voorzitter van de Mancomunitat de Catalunya (Catalaanse regering) tussen 1917 en 1923, tot de coup van Primo de Rivera, die het einde van de Catalaanse onafhankelijkheid betekende. Tijdens deze fase verbeterde hij het Catalaanse onderwijs, de landbouw en wegen, evenals de culturele projecten zoals het herstel van de archeologische opgravingen van Empúries en de lessen in kunstgeschiedenis in Parijs en Harvard. In 1907 richtte hij het Institut d’Estudis Catalans op, waarvan hij ook directeur werd. Tussen 1937 en 1942 ging hij wegens de Spaanse burgeroorlog in ballingschap. Puig i Cadafalch werkte verder tot de dag van zijn dood aan onderzoeken over de Romaanse kunst en moedigde (vaak semi-clandestien) literaire en culturele evenementen met een catalanista karakter aan. Puig i Cadafalch overleed op 23 december in 1956 in Barcelona.

Het jaar van Puig i Cadafalch

Met zijn werk, zowel op cultureel als op politiek vlak, wist Puig i Cadafalch de geschiedenis van Catalonië uit de late 19e eeuw en de eerste helft van de 20ste eeuw voorgoed te veranderen. Reden genoeg voor de Catalaanse instanties om 2017 het Puig i Cadafalch-jaar te noemen. Ter ere van zijn 150-jarig jubileum worden tientallen tentoonstellingen en evenementen georganiseerd in zijn geboorteplaats Mataró (30 km van Barcelona) en Barcelona. Enkele van de meest interessante evenementen waar je naartoe kunt gaan vind je hieronder.

Puig i Cadafalch tours

Gedurende het jaar 2017 worden op bepaalde dagen hele interessante tours in het teken van Puig i Cadafalch gehouden in Barcelona en Mataró. Want hoewel de architect iets minder beroemd is geworden dan zijn concullega Gaudí, is zijn nalatenschap wel heel divers en van groot belang. Om aan deze tours mee te doen moet je van tevoren reserveren. Voor de tours in Mataró neem je contact op met de plaatselijke VVV (turisme@mataro.cat). Voor de tour in Barcelona kun je je tickets kopen aan de balie van Casa Amatller (kosten €17,- p.p.).

• “El Modernisme a Mataró” – tour inMataró: 29 april, 28 mei, 30 juli, 24 september, 28 oktober, 26 november, 30 december
• “Puig i Cadafalch: Mataró i Argentona” – tour in Mataró en Argentona: 1 april, 6 mei, 3 juni, 1 juli, 2 september, 7 oktober, 4 november, 2 december
• “Itinerari per les façanes de Josep Puig i Cadafalch a l’Eixample de Barcelona” – tour in Barcelona: 29 april, 27 mei, 17 juni

Tentoonstellingen over Puig i Cadafalch

Er zullen twee grote tentoonstellingen plaatsvinden. Eentje in Mataró over Puig i Cadafalch, Mataró en Maresme (oktober-december 2017) en een andere in Barcelona bij het Museu d’Història de Catalunya, genaamd ‘Josep Puig i Cadafalch. Arquitectura, història, art i política’ (vanaf 14 december).

Puig i Cadafalch ontdekken in Barcelona

Je kunt natuurlijk ook zelf op pad gaan en de werken van Puig i Cadafalch in Barcelona bezichtigen. De belangrijkste werken zijn inmiddels open voor het publiek (sommige tegen entreeprijs) en zijn zowel van buiten als van binnen een plaatje om te zien.

1. Casa Martí (Els Quatre Gats) (Carrer de Montsió, 3): gebouwd in opdracht van de textielbaron Francesc Vilumara in 1896. Het Casa Martí was één van de eerste werken van Puig i Cadafalch. Dit modernistische gebouw staat met name bekend om zijn café, Els Quatre Gats, dat ook ontworpen werd door de architect. De taverne werd dé ontmoetingsplek van kunstenaars, schrijvers, musici en intellectuelen uit de tijd, met grote namen zoals Santiago Rusiñol, Ramón Casas, Miquel Utrillo, Antoni Gaudí, Isaac Albéniz en Pablo Picasso..

2. Casa Amatller (Passeig de Gràcia, 41): het huis van de chocolatier Antoni Amatller is één van de beste voorbeelden van het Catalaanse Modernisme. Puig i Cadafalch kreeg de opdracht om het huis van top tot teen te verbouwen. Het resultaat werd een prachtig mooi gebouw, rijkelijk versierd van binnen en buiten, met als belangrijke leidraad de chocola..

3. Palau Baró de Quadras (Avinguda Diagonal, 373): dit paleis, met zijn twee totaal verschillende façades, was de opdracht van industrieel magnaat Manuel de Quadras i Feliu, I Barón de Quadras. Het meest kenmerkend is het gebruik van keramische materialen met invloeden van de islamitische architectuur aan de binnenkant van het paleis.

4. Casa Terrades (Casa de les Punxes) (Avinguda Diagonal, 420): dit emblematische gebouw, bekend om zijn kasteelachtige vorm en puntige torens, was de opdracht van de familie Terrades. De naalden op de punten van de torens zijn de reden waarom het huis in de volksmond bekendstond als Casa de les Punxes (Huis met de Punten).

5. Casa Macaya (Passeig de Sant Joan, 108): het minder bekende Casa Macaya (of Palau Macaya) is een duidelijk voorbeeld van het eclectische modernisme met invloed van de gotische stijl en details die aan de Catalaanse landhuizen doen denken.

6. Paleizen Alfonso XIII en Maria Eugènia (Plaça de Josep Puig i Cadafalch): deze paleizen, ook bekend als hallen 6 en 7 van het beursterrein op de Montjuïcberg, werden door de architect tussen 1918 en 1923 gebouwd met het oog op de Wereldtentoonstelling van 1929.

7. Pilaren van Montjuïc (Plaça de Josep Puig i Cadafalch): de vier pilaren die de toegang tot de Montjuïcberg en het Palau Nacional markeren, werden door Puig i Cadafalch ontworpen en symboliseren de Catalaanse vlag (senyera).

8. Font del Gat (Jardins de Laribal): La Font del Gat, gelegen in de tuinen van Laribal op de Montjuïcberg, omvat een reeks van constructies ontworpen door Puig i Cadafalch. Het ontwerp van de drinkfontein, het restaurant en de vernieuwing van de omliggende tuinen die oorspronkelijk door Jean Claude Nicolas Forestier waren ontworpen, gebeurde onder de leiding van Puig i Cadafalch.

9. Fàbrica Casaramona (Av. Francesc Ferrer i Guàrdia, 6-8): de oude textielfabriek van Casaramona, het huidige adres van het culturele centrum CaixaForum, is een mooi voorbeeld van een fabriek in Modernista-stijl.

10. Casa Serra (Rambla de Catalunya, 126): Casa Serra is een modernistisch gebouw ontworpen door Puig i Cadafalch en werd gebouwd tussen 1903 en 1908 in opdracht van de uit Manresa afkomstige Pedro Serra Pons. In 1981 werd er een deel van het huis afgebroken en vervangen voor een nieuw kantorencomplex.

10. Casa Sastre Marqués (Carrer d’Eduardo Conde, 44): deze mooie modernistische villa werd in opdracht van de dokter, bedenker van een bekend medicijn tegen worminfecties en apotheker Sastre i Marqués gebouwd.

11. Casa Puig i Cadafalch (Carrer Provença, 231): de residentie van Puig i Cadafalch werd door de architect zelf ontworpen in 1917. Hier vonden vele politieke gespreken plaats.

12. Casa Muley-Afid (Passeig de la Bonanova, 55): het modernistische Casa Muley-Afid werd tussen 1911 en 1914 gebouwd in opdracht van de Sultan van Marokko tijdens zijn ballingschap in Barcelona. Tegenwoordig is dit het adres van het Mexicaans Consulaat in Barcelona.

13. Casa Muntadas (Av. Tibidabo, 48): het Casa Muntadas is een residentiële villa, gebouwd aan het einde van de Avinguda del Tibidabo. Voor dit huis zocht Puig i Cadafalch inspiratie in de architectuur van het platteland, in de eenvoud en vormen van de boerderijen.

14. Casa Pere Company (Carrer de Buenos Aires, 56-58): deze villa, gebouwd in opdracht van de heer Pere Company i Molins, was de laatste geplande eengezinswoning die Puig i Cadafalch uitvoerde.

Voor nog meer gebouwen van Puig i Cadafalch, in en buiten Barcelona, klik hier.