Werken van Gaudí zoals de Sagrada Família en het Park Güell in Barcelona zijn door bijna iedereen al bekend en horen zeker in je to-do lijst wanneer je Barcelona voor het eerst bezoekt. Maar wat als ik je vertel dat Gaudí nog veel meer werk heeft verricht in Barcelona en dat velen daarvan niet eens bekend zijn bij de meeste mensen? De Esglèsia de Sant Pacià in de wijk van Sant Andreu is hier een mooi voorbeeld van. Een net afgestudeerde Gaudí werkte hier aan de vloertegels en de versiering van de kerk. En hoewel dit een van zijn eerste werken was, komen hier (nog) geen toeristen en is er maar weinig over bekend.
De Esglèsia de Sant Pacià
De kerk van Sant Pacià werd in 1879 door de architect Joan Torras i Guardiola ontworpen. De Sant Pacià-kerk is in neo-gotische stijl gebouwd, met een sober en bescheiden uiterlijk, een hoge klokkentoren en van binnen een enkel, ruim en slank schip. Dit was in eerste instantie de kapel van een nonnenschool en klooster die er naast zat, maar werd aan het einde van de 19 eeuw eigendom van de Maristen tot dat het later in het begin van de 20ste eeuw als parochie en kerk geopend werd. Een functie dat nog steeds behouden wordt.
De Setmana Tràgica (Tragische Week) van 1909 markeerde een keerpunt in de geschiedenis van dit gebouw. Sant Pacià werd toen geplunderd en afgebrand en vervolgens door de Maristen in de steek gelaten. Vanaf dat moment en gedurende meer dan een decennium werd de kerk gebruikt als opslagplaats voor graan totdat het bisdom van Barcelona het gebouw in 1923 kocht om hier de parochie van Sant Pacià van te maken. Tijdens de Burgeroorlog werkte Sant Pacià als voedselbank en liefdadigheidsinstelling. Na de oorlog is de parochie verschillende keren gerestaureerd, maar enkele oude sporen zoals de donkere plekken op de vloer van de kerk (resten na het vuur) zijn bespaard gebleven als getuigenis van de mindere tijden.
Een verborgen mozaïek van Gaudí
Torras gaf een jonge Antoni Gaudí de opdracht om de voogdij, het hoofdaltaar, het koor, de lichten en het mozaïek van de kapel te ontwerpen. Vanwege een grote brand in 1 909, waarbij bijna de hele zusterklooster verloren ging, was de kerk en de meeste werk van Gaudí zwaar beschadigt. Alleen het mozaïek dat de vloer van deze parochiekerk siert werd bespaard.
Het mozaïek van Sant Pacià wordt beschouwd als een van de eerste werken van Gaudí. Gaudí creëerde deze prachtige mozaïek tussen 1879 en 1881 in een duidelijke neoklassieke stijl. Het mozaïek is gevormd door stukken marmer en kalksteen van verschillende kleuren en vormt verschillende geometrische composities. De meeste van hen zijn bloemmotieven, hoewel de initialen van alfa- en omega (die naar de Apocalyps verwijzen) en J en M (die naar de Congregatie van Jezus en Maria verwijzen), ook goed te zien zijn.
Om deze verborgen mozaïek van Gaudí van dichtbij te bewonderen dien je dus enkel de metro te pakken en richting de wijk Sant Andreu te gaan. De kerk wordt enkel tijdens de dagelijkse mis geopend (zie openingstijden hieronder). Het beste is om er op tijd te zijn zodat je lekker rond kunt kijken. Omdat het een verborgen juweeltje betreft buiten het toeristische centrum, zal je hier nauwelijks andere mensen tegenkomen, laat staan toeristen.
Tip: volg mijn Gaudí tour rond Barcelona om andere werken van Gaudí te leren kennen.
- Praktische informatie:
Wat: het geheime mozaïek van Gaudí ontdekken
Adres: Carrer de les Monges, 27
Metro: Sant Andreu (L1) en Onze de Setembre (L9Nord en L10)
Wanneer: tijdens de mis op werkdagen om 8:00 en 20:00 uur, zaterdag om 9:00 en 19:30 uur, zondag om 10:00, 12:00 en 19:30 uur.
Prijs: gratis