Wonen en werken in het zonnige Spanje is de droom van vele Belgen en Nederlanders. Al is dat als zzp’er, ondernemer, student, manager van een bedrijf of voor een goede oude dag. Wanneer je besluit om naar Barcelona te verhuizen, komen er veel dingen op je af. Van het regelen van praktische zaken zoals verzekeringen en contracten, of een nieuw huis vinden, tot aan het wennen aan een nieuwe cultuur en taal.
Wat moet je aan denken voordat je naar Barcelona emigreert?
- Minder inkomen: als je voor een Spaanse werkgever aan de slag gaat, is de kans groot dat je salaris in Spanje achteruit gaat. Daarentegen zijn de kosten van het levensonderhoud een stuk lager. Omdat het wat langer kan duren voor je een baan kunt vinden in Barcelona, is het handig om met een geldbuffer te komen.
- Kosten levensonderhoud: alhoewel de kosten van levensonderhoud in Spanje lager zijn dan in andere Noord-Europese landen, zijn deze wel sterk afhankelijk van het gebied waar je gaat wonen. Zo is Barcelona één van de duurste steden om in Spanje te wonen, niet alleen voor huisvesting maar ook qua vervoer en uitgaansleven.
- Spaanse huizen: zoals in elke grote stad, vind je in Barcelona met name veel appartementencomplexen en flatgebouwen. Een tuin bij het huis hebben is voor de meeste Barcelonezen een luxe. Wil je toch een huis met een tuin, dan moet je vaak bij één van de vele dorpen en steden in de omgeving van Barcelona te gaan zoeken (of over een dikke portemonnee beschikken).
- Spaanse levensstijl: bij het wonen in Barcelona hoort natuurlijk ook een andere levensstijl. Niet alleen tref je in Spanje andere gewoontes, etenstijden en werktijden, maar ook een hele fijne, relaxte sfeer. Spanjaarden zijn echte levensgenieters en leven veel meer buiten. Dit is onder andere goed te zien bij de levendige terrassen en cafés.
- Een nieuwe taal: in Barcelona spreekt men Spaans en Catalaans. De meeste mensen kunnen helaas niet zo goed Engels spreken, en dus ben je genoodzaakt om Spaans (en eventueel Catalaans) te leren.
Verhuizen naar Barcelona
Als je besloten hebt om in Barcelona te gaan wonen zijn er aantal zaken die je aandacht verdienen, zoals het uitschrijven bij je gemeente en het stopzetten van alle contracten en abonnementen thuis.
Eenmaal in Barcelona moet je een geschikt huis vinden, je NIE-nummer aanvragen, je inschrijven bij de gemeente, een Spaanse bankrekening openen en een Spaans telefoonnummer regelen. Na al het papierwerk kun je pas echt beginnen te genieten van je leven in Spanje.
Verhuis je tijdelijk voor een stage, taalcursus of Erasmus-programma naar Barcelona, dan mag je als Europese burger gewoon met je paspoort en je koffer naar Barcelona reizen en direct op zoek gaan naar een woonplek.
Zorg wel dat je over een Europese zorgpas (EHIC) beschikt voor het geval dat je naar de dokter moet.
Ben je van plan om langer dan 3 maanden in Barcelona te verblijven en een bijbaan te nemen, dan dien je echter wel een NIE-nummer aan te vragen en alle procedures te volgen om in Spanje te mogen werken.
👉 Zie hier 5 tips voor een succesvolle verhuizing naar Spanje.
Wat moet je regelen vóór vertrek naar Barcelona?
- Papierwerk: voordat je verhuist moet je onder andere zorgen dat je over een geldig paspoort en/of geldige identiteitskaart beschikt en indien van toepassing een geldig rijbewijs, dat je uitgeschreven staat bij je gemeente, dat je alle papieren zoals geboorteregister, huwelijksakte of medisch dossier hebt en dat je alle contracten, abonnementen en verzekeringen opgezet hebt. Neem ook contact op met je zorgverzekeraar, pensioenfonds en de belastingdienst en stel je opgebouwd pensioen veilig.
- Belasting in het buitenland: of je belasting in Nederland en/of België blijft betalen nadat je verhuisd bent, hangt af van hoe lang je in het buitenland blijft en met welk doel. Bij een emigratie moet je voor je vertrek bij de belastingdienst aangeven dat je gaat emigreren. Voor de belastingdienst ben je gemigreerd onder andere als je je bij de gemeente hebt laten uitschrijven uit het bevolkingsregister, je verblijfplaats in het buitenland blijvend is, je langer dan 12 maanden in het buitenland werkt en er ook inkomstenbelasting betaald wordt en als je met gezin bent geëmigreerd en geen adres meer hebt in Nederland. Als je voor de belastingdienst niet bent geëmigreerd dan ben je dus nog steeds belastingplichtig in Nederland of België.
- Verblijfadres in Barcelona: voordat je naar Barcelona verhuist is het handig als je een verblijfadres in Barcelona regelt, al is dat voor een paar weekjes. Dit kan onder andere een kamertje zijn in een hotel of hostel, een tijdelijk appartement maar ook bij kennissen in huis. Vanaf daar kun je rustig ter plekke op zoek gaan naar je eigen kamer of appartement.
- Zorgverzekering voor het buitenland: of je zorgverzekering vervalt hangt af van hoe lang je in het buitenland blijft en met welk doel. Ga je korter dan één jaar in Barcelona wonen, dan moet je je Nederlandse/Belgische zorgverzekering aanhouden. Vergeet dan niet om je Europese zorgpas (EHIC) mee te nemen naar Barcelona! Blijf je langer dan één jaar in het buitenland, neem dan contact op met de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Zij bepalen of je AWBZ-verzekerd blijft. Als dat zo is moet je je Nederlandse verzekering aanhouden. Ben je niet meer AWBZ-verzekerd, dan moet je je zorgverzekering opzeggen. Let op: je bent niet meer verzekeringsplichtig voor de Zorgverzekeringswet als je naar het buitenland emigreert. Uitschrijven uit de Basisregistratie Personen (BRP) is niet voldoende; je moet je verzekering dan ook schriftelijk opzeggen. Daarmee voorkom je dat de zorgverzekeraar de premie blijft incasseren.
- Internationaal verhuisbedrijf: probeer eerst te inventariseren hoeveel spullen je mee gaat nemen naar Barcelona en of een verhuisbedrijf nodig is. Indien je wel gebruik gaat maken van een verhuisbedrijf, vraag dan eerst verschillende offertes aan om deze met elkaar te vergelijken.
- Auto invoeren: als je je auto in Spanje wilt invoeren, dien je eerst je auto uit te voeren uit Nederland of België. Dit kan zowel in Nederland als vanuit Spanje geregeld worden. Op deze manier kun je een Spaans kenteken krijgen.
- School voor je kinderen: gaan je kinderen naar school, dan moet je ze op tijd bij je gewenste school inschrijven zodat ze een gereserveerde plek voor ze hebben. In het publieke onderwijs wordt er jaarlijks geloot naar welke school je kind gaat (uit een lijst van eigen voorkeuren). Doe dus goed onderzoek over het onderwijssysteem en de verschillende scholen in Barcelona voordat je vertrekt.
TIP! Mijn perfecte trip naar Barcelona?
Wil je zelf geen uren en dagen zoeken en vergelijken? Check dan mijn onderstaande tips voor de perfecte trip naar Barcelona. Zie het als jouw boodschappenlijstje voor een bezoek aan Barcelona.
🛩️ Vliegen is vaak voordelig bij Vueling – Check hier de vluchten.
🛏️ Ik zou slapen bij Hotel H10 Casanova – Boek hier dit hotel.
🚍 Met de Aerobús ben je snel in het centrum van Barcelona – Bestel hier vast je tickets.
🎫 Met de BCN Essentials kaart bezoek je de Sagrada Família, Park Güell én heb je je OV ticket – Bestel hier je kaarten.
🙋♀️ Ga lekker op pad met mijn digitale stadsgids – Bestel hier mijn gids.
Wat moet je regelen bij aankomst in Barcelona?
- Spaans telefoonnummer: het is handig als je vanaf het begin af aan over een Spaans telefoonnummer beschikt. Zo kun je allerlei afspraken en zaken in Barcelona met de telefoon regelen. Ga naar een winkel van Movistar, Vodafone, Yoigo of een andere mobiele provider om je Spaanse telefoonnummer aan te vragen. Vergelijk online van tevoren de tarieven van de verschillende providers.
- Huisvesting: het vinden van een geschikte (huur)woning is natuurlijk een van de eerste dingen waar je aan denkt als je wilt gaan emigreren. Er zijn verschillende sites waar kamers en appartementen worden aangeboden (van zowel particulieren als makelaars). Het beste is om voor vertrek een aantal afspraken te maken en pas na de bezichtiging een keuze te maken (dan zie je pas hoe de huizen in het echt eruit zien en -indien van toepassing- wie je medebewoners zijn). Er is zo veel aanbod dat je vast wel iets gaat vinden. Er bestaan daarnaast een aantal makelaars waar je een appartement voor een korte (of lange) periode kunt huren; dit is vooral handig als je een periode moet overbruggen.
- Spaanse bankrekening: een Spaanse bankrekening is nodig als je van plan bent om in Barcelona te wonen en te werken. Er zijn diverse banken waar je dit kunt regelen. Denk aan La Caixa, ING, Banco Popular, Banco Santander of BBVA. Het beste is om er eentje te kiezen die ook een kantoor in de buurt van je toekomstige huis heeft en gewoon naar binnen te stappen en te vragen naar het openen van een bankrekening. Om een bankrekening te openen heb je onder andere een geldig paspoort, NIE-nummer en een woonadres nodig.
- Spaanse zorgverzekering: wanneer je in Spanje woont en werkt en je staat ingeschreven in het bevolkingsregister in je woonplaats, heb je recht op staatsgezondheidszorg, die wordt aangeboden door de Seguridad Social. Naast je ziekenfondsverzekering kun je altijd een particuliere ziektekostenverzekering afsluiten. Je hebt dan recht op een privé huisarts, privé ziekenhuizen, privé tandarts, enzovoort. Het grote voordeel van de privé gezondheidszorg is dat er geen lange wachttijden zijn en dat je altijd een huisarts kunt benaderen die Nederlands of Engels spreekt. Een nadeel is dat je privé verzekering geen medicijnen vergoedt (daarvoor ben je aangewezen op de Seguridad Social). Tip: sinds kort kunnen Nederlanders die in Spanje wonen ook hun particuliere verzekeringen in het Nederlands afsluiten via Orange Insurances.
- Spaans rijbewijs: nadat je enige tijd in Spanje woont is het raadzaam om je Belgische of Nederlandse rijbewijs om te wisselen voor een Spaans rijbewijs. Gaat je Belgische of Nederlandse rijbewijs binnenkort verlopen en ben je inmiddels resident in Spanje, vraag dan tijdig een Spaans rijbewijs (permiso de conducción) aan. Er bestaat namelijk geen mogelijkheid om je Belgische of Nederlandse rijbewijs te behouden.
Een huis vinden in Barcelona
Tenzij je hele specifieke eisen hebt wat betreft woonruimte, of van een beperkt budget beschikt, hoeft een appartement of kamer vinden in Barcelona geen moeilijke klus te zijn. Barcelona kampt echter met meer vraag dan aanbod dus de leuke plekken zijn vaak prijzig en in no-time verkocht/verhuurd. Hierdoor is de belangstelling (en de prijs) voor woningen in de steden in de omgeving van Barcelona ook gestegen. Geduld en goed onderzoek doen naar soorten woningen en locaties is dan ook niet verkeerd.
Hoe vind je een geschikte woonruimte in Barcelona?
Al kun je al voor je vertrek een beetje onderzoek gaan doen naar een geschikte woonruimte, teken dan nog niets en geef al helemaal geen geld uit aan een verhuurder voordat je het huis zelf hebt bezocht en gecontroleerd.
Het handigste in deze gevallen is om een paar afspraken te hebben staan voordat je uit Nederland of België vertrekt met mogelijke kanshebbers. Boek een hotelletje of appartement voor een week en ga dan rustig op pad in Barcelona. Indien nodig kun je je verblijf in je hotel of appartement verlengen of in een tijdelijk (gemeubileerd) appartement verblijven totdat je wat leuks kunt vinden.
Het is ook aan te raden om van tevoren te onderzoeken in welke wijken je graag zou willen wonen, welke metrostations er in de buurt zijn en wat de is afstand ten opzichte van je werk, stageplaats of universiteit.
De meeste expats kiezen er voor om in het oude stadscentrum te wonen vanwege zijn charme, l’Eixample omdat het centraal ligt en tal van mooie appartementen biedt en Sarrià-Sant Gervasi vanwege de luxe, veiligheidsgevoel en de vele internationale scholen.
La Vila de Gràcia, El Poble-Sec, El Poblenou en Sant Antoni zijn ook hele leuke buurten om in te wonen: minder toeristisch dan het centrum, maar nog steeds met een divers en groot aanbod aan eetgelegenheden, winkels, parken, scholen en wijkvoorzieningen.
Ga je op kamers, dan is het ook raadzaam om eerst kennis te maken met je medebewoners. Indien je je Spaans wilt verbeteren of in contact wilt komen met locals, probeer dan om een kamer te huren in een huis waar Spanjaarden wonen.
Handige sites voor het zoeken naar woonruimte in Barcelona
- Huizen te koop (en venta of comprar) of te huur (en alquiler of alquilar) in Barcelona:
– idealista.com
– pisos.com
– fotocasa.es
– habitaclia.com
– globaliza.com
– enalquiler.com (alleen om te huren)
- Kamers te huur (alquiler habitaciones of piso compartido) in Barcelona:
– idealista.com
– fotocasa.es
– pisos.com
– pisocompartido.com
– badi
– housinganywhere.com
- Gemeubileerde appartementen voor een korte periode in Barcelona:
– apartmentbarcelona.com/nl/ (Nederlandstalig)
– barcelonacheckin.nl (Nederlandstalig)
– barcelona-home.com (Nederlandstalig)
– myspacebarcelona.com
– shbarcelona.com
Wat kost een huis huren in Barcelona?
Een geschikte woning vinden in Barcelona vergt wat geduld en financieel vermogen, want al helemaal als je beperkt in je budget zit, kan het flink tegenvallen om snel wat leuks te kunnen vinden. Prijzen van woningen in Barcelona zijn dan ook hoger dan gemiddeld in Spanje. Gemiddeld kost een huurwoning in Barcelona € 1000,- per maand, terwijl studenten op kamers € 450,- per maand betalen.
De prijs per vierkante meter in Barcelona verschilt dan ook enorm per wijk. De duurste wijk van Barcelona is Sarrià-Sant Gervasi, gevolgd door l’Eixample. In wijken zoals Gràcia, Sant Martí, Sants-Montjuic en Les Corts kun je woningen vinden voor een redelijke prijs. Voor budget zoekers, zijn de goedkoopste wijken Nou Barris, Sant Andreu en Horta-Guinardó.
Steden in de omgeving van Barcelona zoals L’Hospitalet del Llobregat, Cornellà, Sabadell, Terrassa, Santa Coloma de Gramenet en Badalona zijn meestal een stuk goedkoper om in te wonen en met de metro (of stadstrein) ben je zo in Barcelona.
Waar je soms wel te veel betaalt voor wat je krijgt is in wijken zoals Ciutat Vella en Gràcia. Deze wijken zijn tegenwoordig zeer populair en geliefd bij de expats en daardoor zijn de prijzen van de woningen hier een stuk duurder.
👉 Lees hier meer over de verschillende wijken in Barcelona.
TIP! Mijn perfecte trip naar Barcelona?
Wil je zelf geen uren en dagen zoeken en vergelijken? Check dan mijn onderstaande tips voor de perfecte trip naar Barcelona. Zie het als jouw boodschappenlijstje voor een bezoek aan Barcelona.
🛩️ Vliegen is vaak voordelig bij Vueling – Check hier de vluchten.
🛏️ Ik zou slapen bij Hotel H10 Casanova – Boek hier dit hotel.
🚍 Met de Aerobús ben je snel in het centrum van Barcelona – Bestel hier vast je tickets.
🎫 Met de BCN Essentials kaart bezoek je de Sagrada Família, Park Güell én heb je je OV ticket – Bestel hier je kaarten.
🙋♀️ Ga lekker op pad met mijn digitale stadsgids – Bestel hier mijn gids.
Inschrijven in Barcelona
Heb je al een woonruimte en heb je besloten om voor langer dan 3 maanden in Barcelona te blijven, dan dien je je als resident in te schrijven bij de gemeente en je NIE-nummer aan te vragen. Je moet ook ingeschreven staan bij de gemeente om je bij de Seguridad Social aan te sluiten en de gezondheidskaarten (de TSI en TSE) waar je recht op hebt aan te kunnen vragen.
- NIE-nummer aanvragen: NIE (Número de Identificación de Extranjeros) is het identificatienummer voor buitenlanders in Spanje. Dit nummer wordt uitgegeven door de politie of het kantoor voor buitenlanders (Oficina de Extranjeros) en geeft je toestemming om in Spanje te verblijven en te mogen werken. De NIE is nodig als je langer dan 3 maanden in Barcelona woont en van plan bent om te blijven. Je ontkomt er dus niet aan om dit nummer aan te vragen als je in Barcelona wilt wonen en werken. Vraag van tevoren online een afspraak aan via deze site en ga vervolgens op de gekozen dag naar de Oficina de Extranjeros de Barcelona (Rambla Guipúscoa, 72-74) om je NIE aan te vragen met al de nodige documenten (paspoort, kopie paspoort en formulier “Formulario EX-15“). Zo word je opgenomen in de Registro Central de Extranjeros en krijg je een certificaat (Certificado de Registro) waarbij je naam, nationaliteit, adres, NIE-nummer en datum van aanmelding komt te staan.
- Inschrijven bij de gemeente: als je eenmaal je adres hebt om te wonen kun je je ook aanmelden als inwoner van Barcelona bij de gemeente, bij de burgerlijke stand (Registro Civil). Dat kun je via deze site doen. Op deze manier wordt je opgenomen in de inwonerslijst van de gemeente. Officieel moet je je als Europees resident laten inschrijven in het bevolkingsregister (padrón) van de gemeente als je langer dan in totaal 183 dagen per jaar in Spanje woont. Je bent op dat moment zowel juridisch als fiscaal resident (deze status geldt dan voor alle leden van je gezin, die zich in Spanje op je woonadres bevinden).
- Aansluiten bij de Seguridad Social: alle residenten in Spanje (inclusief buitenlanders met een NIE-nummer) hebben recht op staatszorg. De Seguridad Social is het collectief verzekeringssysteem van de Spaanse overheid waarmee pensioenen, uitkeringen en de staatszorg geregeld worden. Als je voor het eerst een arbeidsovereenkomst in Spanje hebt afgesloten, dan krijg je automatisch een nummer bij de Seguridad Social (ook bekend als de social security number of número de la Seguridad Social). Dit wordt door je nieuwe werkgever geregeld. Is dat niet het geval, dan moet je contact opnemen met de Tresoreria General de la Seguretat Social. Je zal het formulier “Modelo TA1” moeten invullen en door je paspoort, NIE-nummer en een kopie van je arbeidsovereenkomst (indien je een baan hebt) te laten zien, kun je je bij de Seguridad Social aansluiten.
- TSI gezondheidskaart aanvragen: om gebruik te kunnen maken van de openbare zorgfaciliteiten in Spanje is een social security number nog niet genoeg. Je hebt hiervoor namelijk ook een publieke gezondheidskaart nodig, de Targeta Sanitària Individual (TSI). De TSI is een individuele gezondheidskaart die je toegang geeft tot alle ziekenhuizen en diensten van het openbare gezondheidsstelsel, zoals apotheken en gezondheidscentra (CAP). Die kan je aanvragen nadat je een social security number hebt aangevraagd en je ingeschreven staat bij de gemeente. Let op dat je een bewijs van inschrijving nodig hebt om je TSI-kaart aan te vragen. Bewijs van inschrijving bij de gemeente vraag je aan bij de Oficina d’Atenció al Ciutadà (OAC). Om de TSI aan te vragen dien je contact op te nemen met het CAP gezondheidscentrum bij jou in de buurt en de nodige documentatie mee te brengen (het certificaat van bevolkingsregistratie, je paspoort of id-kaart (origineel en kopie) en een kopie van je social security number). Je ontvangt dan een tijdelijke gezondheidskaart en na ongeveer drie maanden zal je je TSI-kaart thuis gestuurd krijgen. Elk gezinslid moet overigens zijn eigen TSI-kaart hebben, ongeacht de leeftijd.
- TSE gezondheidskaart (Europese gezondheidskaart) aanvragen: doordat je nu bij de Seguridad Social bent aangesloten mag je ook een Tarjeta Sanitaria Europea (TSE) aanvragen, de zogenaamde European Health Insurance Card (EHIC), waarmee je ook naar de dokter kunt gaan of opgenomen worden in het ziekenhuis als je op reis bent in de EU. Je Europese zorgkaart kun je eenvoudig online aanvragen via deze site.
Een baan vinden in Barcelona
Wie op zoek gaat naar werk in Barcelona, moet wel rekening houden met de actuele crisis en dat banen in Spanje niet voor het oprapen liggen. Wel is het zo dat Barcelona als kosmopolitische stad ook vele nationale en internationale bedrijven aantrekt en een belangrijke start-up hub is geworden in de afgelopen jaren. Dit biedt natuurlijk veel kansen voor expats, ondernemers, zzp’ers en remote werkers.
Daarnaast zijn er ook veel banen in de hotel- en horecabranche, waar met name mensen met een meertalig profiel extra kans op maken.
Over de bedrijfscultuur, solliciteren en een baan vinden, maar ook tips voor een succesvol leven op de Spaanse werkvloer. Overweeg je om in Barcelona te gaan werken, lees dan hier meer informatie en tips over werken in Barcelona.
Een leventje opbouwen in Barcelona
Voor onbepaalde of langere tijd naar Barcelona verhuizen betekent ook vaak het begin van een nieuw leven.
Als je naar Spanje verhuist is het goed om snel de cultuur, tradities en gewoontes van je nieuwe thuisland te leren kennen, zodat je je snel thuis voelt.
Het begint allemaal met het leren van de taal en nieuwe vrienden maken, en voordat je het weet heb je een leuk leventje in Barcelona opgebouwd en wil je nooit meer teruggaan.
Een nieuwe taal leren
Je thuis voelen in Barcelona begint met de taal. Wanneer je Spaans en Catalaans kan, gaan er deuren voor je open die anders gesloten zouden blijven. Je maakt sneller contact met de locals, vergroot je kansen op een betere baan en je voelt je een stuk beter geïntegreerd in de samenleving.
De taal leren is daarnaast een mooie en redelijk eenvoudige manier om snel nieuwe mensen te leren kennen in Barcelona.
Je kunt je bijvoorbeeld inschrijven bij een taalcursus of deelnemen aan een taaluitwisseling, waarbij je een Spanjaard Engels of Nederlands leert, en hij of zij jou helpt met je Spaans. Een win-win situatie!
Ook leuk om aan mee te doen is de The Friday Language Exchange, een terugkerend evenement voor expats die nieuwe mensen willen leren kennen en hun Spaans verbeteren.
En voor diegene die graag Catalaans willen leren, biedt de Catalaanse overheid gratis cursussen aan!
👉 Lees hier meer over het Spaans en Catalaans.
Nieuwe vrienden maken
Emigreer je zonder iemand in Barcelona te kennen, dan sta je voor de uitdaging om daar nieuwe mensen te leren kennen. Gelukkig is Barcelona een zeer internationale stad met veel expats, inclusief veel Nederlanders en Belgen. Er is dus geen reden om je eenzaam te voelen.
Mijn advies is om lid te worden van Facebookgroepen voor Nederlanders en Belgen in Barcelona om zo in contact te komen met andere landgenoten en af en toe met ze af te spreken.
Een andere handige tool is de sociaalnetwerksite Meetup, waar wekelijks bijeenkomsten worden georganiseerd waar je aan kunt deelnemen en op die manier nieuwe mensen in de stad kunt leren kennen.
Via je werk, sportclub, of eventueel de school van je kinderen kun je daarnaast contact maken met de locals, nieuwe mensen leren kennen en relaties opbouwen.
Kom je voor stage of als Erasmus-student naar Barcelona, dan doe je goed om je bij de Erasmusgroep van Barcelona aan te sluiten. Deze groep organiseert allerlei activiteiten en uitjes die ervoor zorgen dat je veel nieuwe mensen leert kennen en dat je de beste tijd van je leven zal beleven in Barcelona.
De nieuwe gewoontes
Spanjaarden hebben een heel ander levensritme dan Nederlanders, dat er vaak een stuk losser, meer ongehaast en ongepland uitziet. Hun etens-, uitgaans- en slaaptijden vallen een stuk later dan elders in Europa, en ze kunnen met gemak een half uur te laat op een afsprak komen. Je leeft hier in feite meer bij de dag.
Wie zich goed wilt aanpassen in Spanje, kan deze gewoonten beter voor lief nemen en de orde, stiptheid, efficiëntie en netheid van het Noorden vergeten.
